Internal Use Only
Metformina jest biguanidem o działaniu przeciwhiperglikemicznym, zmniejszającym zarównopodstawowe i poposiłkowe stężenie glukozy we krwi. Preparat nie pobudza wydzielania insuliny idlatego nie powoduje hipoglikemii.
Metformina ma prawdopodobnie trzy mechanizmy działania:
- zmniejszenie wątrobowej produkcji glukozy poprzez zahamowanie glukoneogenezy i glikogenolizy,- w mięśniach, poprzez zwiększenie wrażliwości receptorów na insulinę i poprawę obwodowego obierania glukozy i jej zużycia,
- opóźnienie wchłaniania glukozy w jelitach.
Metformina pobudza wewnątrzkomórkową syntezę glikogenu poprzez wpływ na syntezę glikogenu.
Metformina zwiększa zdolności transportowe wszystkich poznanych dotychczas rodzajów nośnikówbłonowych glukozy (ang. glucose transporters - GLUTs).
Działanie farmakodynamiczne W badaniach klinicznych masa ciała podczas stosowania metforminy była albo stabilna, albo nieznacznie malała.
U ludzi, niezależnie od wpływu na glikemię, metformina ma korzystny wpływ na metabolizm lipidów.Zostało to potwierdzone dla dawek terapeutycznych metforminy w kontrolowanych badaniachklinicznych o średnim czasie obserwacji oraz długiej obserwacji: metformina zmniejsza stężeniecholesterolu całkowitego, LDL cholesterolu i triglicerydów.
Skuteczność kliniczna
W prospektywnym randomizowanym badaniu (UKPDS) wykazano długoterminowe korzyści z intensywnej kontroli stężenia glukozy we krwi w cukrzycy typu 2.
Analiza wyników w grupie pacjentów z nadwagą leczonych metforminą po niepowodzeniustosowania samej diety wykazała:
istotne zmniejszenie całkowitego ryzyka wszystkich związanych z cukrzycą powikłań w grupie leczonej metforminą (29,8 zdarzeń/1000 pacjento-lat) w porównaniu do samej diety (43,3 zdarzeń/1000 pacjento-lat), p=0,0023, oraz w porównaniu do grup leczonych w skojarzeniu z pochodnymi sulfonylomocznika lub monoterapią insuliną (40,1 zdarzeń/1000 pacjento-lat), p=0,0034;
istotne zmniejszenie całkowitej umieralności związanej z cukrzycą: metformina 7,5 zdarzeń/1000 pacjento-lat w porównaniu do samej diety 12,7 zdarzeń/1000 pacjento-lat, p=0,017;
istotne zmniejszenie całkowitej umieralności z jakiejkolwiek przyczyny: metformina 13,5 zdarzeń/1000 pacjento-lat w porównaniu do samej diety 20,6 zdarzeń/1000 pacjento-lat (p=0,011) oraz w porównaniu do grup leczonych w skojarzeniu z pochodnymi
sulfonylomocznika i monoterapią insuliną 18,9 zdarzeń/1000 pacjento-lat (p=0,021); istotne zmniejszenie całkowitego ryzyka wystąpienia zawału serca: metformina 11 zdarzeń/1000 pacjento-lat w porównaniu do samej diety 18 zdarzeń/1000 pacjento-lat (p=0,01);
W przypadku stosowania metforminy jako leku drugiego rzutu w skojarzeniu z pochodną sulfonylomocznika nie wykazano korzyści dotyczących odległego rokowania.
W cukrzycy typu 1 skojarzone leczenie metforminą i insuliną zastosowano w wybranychprzypadkach, ale nie ustalono klinicznych korzyści wynikających z tego skojarzenia.
Dzieci i młodzież
Kontrolowane badania kliniczne w ograniczonej grupie dzieci w wieku od 10 do 16 lat leczonych przez 1 rok, wykazały podobną kontrolę glikemii jak w grupie dorosłych.
8